SAMSUN ONUR ANITI

Kurtuluş Savaşı başlatmak ve yeni Türkiye Devleti’nin kuruluşunun adımlarını atmak üzere ilk adımı Samsun’a çıkarak gerçekleştiren Atatürk, Samsunlulara büyük onur kazandırmıştır. Samsunlular da Atatürk’e olan sevgi ve minnet duygularını ifade etmek için dünyanın en güzel heykellerinden birisini Samsunda yapmaya karar vermiştir. 19 Mayıs 1927′de Vali Kazım Paşa tarafından kaidesinin temeli atılan heykelin kaidesinde kullanılacak taşlarla ilgili olarak yapılan ihaleyi 27 lirayla Amasyalı Şirinzade Kemal ve Hacı Ali Ağazade Kemal Beyler kazandı ve Samsun halk tarafından Avusturyalı heykeltıraş H.Kriphel’e yaptırılan bronz Atatürk heykeli (Doviç Levant Lini kumpanyası’na ait bir Alman vapuruyla ücretsiz olarak 15 Tesrinievvel(Ekim) 1931 günü Samsun’a getirildi. Heykelle birlikte Mösyö H.Kriphel ve Mösyö Mayer isimli Viyanalı bir mühendiste Samsun’a gelmiştir.
Gazi heykelinin açılma töreni 15 Kânunusani(Ocak) 1932 Cuma günü saat:14.00′de büyük bir kalabalığın katılımıyla gerçekleştirilmiştir. Vali Salim Bey’in konuşmasından sonra heykelin açılışı yapılmıştır. Mösyö H.Kriphel’e 5500 dolar vererek yaptırılan Samsun Onur Anıtının kaidesiz yüksekliği 4,75 metre kaideli 8,85 metredir. Büyük bir kaide üzerinde şahlanan bir at üstünde, Atatürk bütün heybeti ile görülmektedir. Gururlu bir anlatımla batıya ve çok uzaklara dikilen bakışları azim doludur. Şahlanan atın üzerinde dimdik bir vücut oturmaktadır. Bu oturuşta korkusuzluk ve Türklüğün gücü vardır.
Sert çelik bir kol kılıca uzanmıştır. Kaidenin yanlarında iki kabartma ve öteki yanlarında da yazılar vardır. Kabartmanın birinde, iskelede sandalın yanında bulunan kişiler görülmektedir. Bu insanlar mermi ve cephane taşımaktadır. Arkalarında, bir de top arabasının bulunması, savaş anını canlandırdığını gösterir. Diğer kabartmanın ortasında Atatürk, tüm özellikleri ile dimdik, büyük bir zafer simgesi olarak durmaktadır. Başı halka dönük, halk ile el ele bulunmaktadır. Yanları Türk ulusunun yaşlısı, köylüsü, kentlisi ile doludur. Heykelin kaidesinde yazılar ise şöyledir;
-Vatanda milli mücadeleye başlamak için gazi, 19 Mayıs 1919 tarihinde samsun’a çıktı.
-Bu Heykel Samsun Vilayet Halkı tarafından 29 Birinci Tesrinievvel(Ekim) 1931 tarihinde dikildi.

HONORARY MONUMENT OF SAMSUN

M.Kemal Atatürk gave a great honour to the citizens living in Samsun by landing on Samsun in onder to start the War of Independence. The citizens in Samsun decided to express their gratitude and love to Atatürk by erecting one of the most beatiful monuments of Atatürk in Samsun. Its pedestal was constructed by the, then, Governor Kazım Pasa on May 19, 1927. The Stones to be used on this pedestal were provided by Sirinzade Kemal Bey and Hacı Ali Agazade Kemal Bey from Amasya for 27 Liras. This bronze monument was made by an Austrian Sculptor. H.Kriphel. The monument was brought to Samsun on October 15, 1931 on a German ship, owned by Doviç Lerant Lini Company, free of charge. Together with the monument Mr. H.Kriphel and Mr.Mayer, an engineer from wien, came to Samsun. The monument was inaugurated on January 15, 1932,  Friday, at 14.00 hrs, with a great participation of the citizens.
After the inaugural speech of Governor Salim Bey, the monument was introduced before the public. 5500 USA $ was paid to Mr. H.Kriphel. The monument’s height is 4.75 m without the pedestal, and 8.85 m with the pedestal. Atatürk is gorgeously viewed on a horse rearing up. With a proud expression  in his face, his eyes are directing to the west and they are full of determination. A completely straight body is clearly seen on the reared up horse. It expresses the power of being a Turk and bravery.
A rigid, steel-like arm is feeling the sword. On both sides of the pedestal there are reliefs  and some writings. On one of the reliefs some people are seen next to a rowboat. These people are carrying bullets and ammunition. That there is a cannon behind them indicates a war scenery. Just in the  middle of the other relief. Atatürk is standing as a sign of victory. He is heading towards the public and they are  hand in hand. Their environment is full with people of all ages. The writing, on the sides of the pedestal is as follows:
-In order to start the war of ındependence in the country, Atatürk stepped on the anatolian land in Samsun on May 19, 1919.
-This Monument was erected on October 29,1931 by the citizens of Samsun to the honour of Atatürk,

This piece of work has been prepared and distributed by SAM-SEV